maandag 30 januari 2006

Filibuster

Wat - althans voor mij - opvallend is aan het nieuws dat Alito het waarschijnlijk wel gaat halen omdat de Democraten geen filibuster aandurven, is dat de filibuster blijkbaar een technische kwestie is geworden, een manier om met 40 zetels de meerderheid te frustreren. Vroeger (maar tot wanneer dus?) gingen speculaties over stemmingen in de senaat steeds over hoeveel van de 51 benodigde zetels er al zeker waren. Hoeveel Democraten deden met de Republikeinen mee, en hoeveel andersom? Nu is het aantal 61 geworden. De filibuster hoeft niet meer uitgevoerd te worden - als 40 senatoren aangeven de intentie te hebben zijn ze klaar.

Commentaar: de Republikeinen hebben gelijk, zo kan het nooit bedoeld zijn geweest. Los van de vraag of het niet benoemen van Alito (voor hem tien anderen) het waard is.

Vraag: wie kan er uitleggen wat er is gebeurd met de filibuster van een senator die écht voor een zaak staat en als Mr. Smith praat tot hij erbij neervalt (Will the Senator yield? - No, sir, I'm afraid not, no sir). Kan dat niet meer, of durven ze dat niet meer? Er is toch wat voor te zeggen, lijkt me. Anders dan de berekenende Democraten die zich nu toch maar tegen een filibuster uitspreken omdat ze als de stemmen geteld worden niet bij 30 of 35 losers willen horen, zou zo iemand misschien wel respect krijgen. Strijdend - maar dan écht strijdend - ten onder? Of is er geen enkele senator die nog gevoelens van respect zou weten op te roepen?

zondag 22 januari 2006

Mao voor het slapengaan

Toen Angela Merkel eerder deze maand in Washington was, schijnt ze met George Bush over de nieuwe biografie Mao: The Unknown Story van Jung Chang en John Halliday te hebben gesproken. Het is goed te horen dat Bush goede boeken leest (en Merkel ook natuurlijk, maar van haar hadden we niet anders verwacht). Ik bedoel dat niet ironisch. En dat Mao een goed boek is neem ik aan - ik heb het niet gelezen maar hoop dat nog te gaan doen: ik waardeer beide schrijvers, heb stukjes gehoord in Off the shelf en verschillende, ook kritische recensies, gelezen.

(De kritiek is dan dat het teveel "op de persoon" is geschreven, en te weinig over de omstandigheden uitlegt waaronder hij zo succesvol kon zijn. Ook zouden ze bij het noemen van cijfers over de verschrikkingen stelselmatig uitgaan van de hoogste schattingen, terwijl die niet noodzakelijk beter onderbouwd zijn. Maar deze biografie is de eerste in zijn soort over Mao, dus dat mogen we als kinderziektes beschouwen.)

Natuurlijk deed zich de vraag voor: waarom leest hij juist dit boek? Presidenten zijn traditioneel voorbeeldige lezers van geschiedenis, maar dan vooral van biografieën van hun grote voorbeelden. In zijn leesgedrag lijkt Bush zich dus gunstig te onderscheiden van zijn voorgangers. Op aandringen van journalisten deed perssecretaris Scott McClellan navraag. Het blijkt dat hij het boek van zijn vrouw cadeau heeft gekregen, hij heeft het net uit, en hij vindt het goed, omdat het "really shows what a brutal tyrant he was" en dat "he was much more brutal than people assumed". En tenslotte dat "millions and millions were killed because of his policies".

Dat valt dan toch weer een beetje tegen. Kom je na 814 pagina's niet verder dan het navertellen van de flaptekst? Maar misschien mochten we ook niet veel meer verwachten. De situatie is natuurlijk dat Bush het boek voor entertainment las en daarin niet teleurgesteld werd, hoe vreemd dat misschien ook klinkt voor mensen die zelf liever een roman of een thriller ter hand nemen. Als ik het zelf gelezen heb, zal ik waarschijnlijk in een paar woorden niet veel meer zeggen.

Genanter is daarom bij nader inzien de reactie van Jung Chang, in hetzelfde artikel in de International Herald Tribune waar ik mijn informatie vandaal haal: nu hij in gesprek is met de huidige Chinese leiders, "It's not surprising that he should want to know from what roots this regime has grown." Als hij geschiedenisboeken zou lezen ter voorbereiding op onderhandelingen, zou hij voor de komst van Angela ongetwijfeld wat Duitse geschiedenis hebben gelezen - en een gesprek hebben gevoerd dat echt de diepte in ging.

Naschrift Eerlijk is eerlijk, Jung Chang zegt ook dat Bush zich waarschijnlijk tot het boek aangetrokken voelt omdat "it's a very dramatic story about a roller-coaster life." En verder onderschrijf ik de titel van hetzelfde stuk in de New York Times (ik weet hoe de IHT werkt, dus ik had hier meteen naar op zoek moeten gaan): Sometimes a Book Is Indeed Just a Book. But When? En dan zonder het voorbehoud.

vrijdag 20 januari 2006

Lolita in het Chinees

Slecht nieuws, de complete Chinese vertaling van Lolita? Wat ik treffend vind aan het artikel in China View is de opeenstapeling van fouten in de korte samenvatting van het boek:

Lolita, first published in 1955 in Paris, tells the story of a middle-aged man, who falls in love with a 12-year-old girl and marries her sick, widowed mother to satisfy his erotic desires. Hemolests the girl in a Riviera hotel while she's asleep, she wakens and he runs into the traffic and dies.
Het is duidelijk dat de schrijver van het bericht het boek niet gelezen heeft, althans niet in de mij bekende versie. Maar zelfs als je het van een ander hebt, hoe verhaspel je het dan zo? Ik kan verschillende verklaringen bedenken, maar alle nogal onbevredigend:

(1) Schrijver heeft iemand gebeld die het boek heeft gelezen (in het Engels, of in een eerdere, ingekorte Chinese vertaling). Die heeft een wat te uitgebreide samenvatting gegeven, die door de schrijver onjuist is samengevat.

(2) De flaptekstschrijver heeft er een zootje van gemaakt door het boek niet zorgvuldig te lezen en daardoor bijvoorbeeld mannen en vrouwen door elkaar te halen.

(3) Het hierboven geciteerde is onjuist vertaald uit het Chinees.

Typisch zo'n zaak die nooit tot de bodem uitgezocht zal worden.

Naschrift Geen oplossing van deze zaak, wél interessant nieuws over de claim dat dit eindelijk de volledige editie zou zijn:
Comparing the word counts of the 1989 version (230,000 characters) and the 2003 version (261,000 characters) to the latest translation (350,000 characters) lends considerable weight to this statement. But did Lijiang Press in 1989 really cut out 1/3 of the novel? It turns out that a good deal of the new version's extra weight comes from the fact it was translated from an annotated version, not because the censors have allowed an additional 90,000 characters of prurience compared to three years ago. Southern Weekly did us all a service by uncovering the truth.
Zie hier.

woensdag 18 januari 2006

Maya's brengen geen verrassingen


Het laatste nieuws over de onlangs ontdekte Maya-muurschildering uit de eerste eeuw voor Christus, die waarschijnlijk de oudste tot op heden ontdekte is, stelt toch een beetje teleur:

The mural depicts the Mayan story of the creation of the world through the sacrifice of blood that Lord Star Man releases by stabbing himself in his penis with a spear.
Zoveel is duidelijk nadat "een klein deel van de tekst" vertaald is. Het klinkt misschien interessant voor wie dacht dat de Maya's vredelievende sterrenkundigen waren. Maar dat waren ze niet, en daarom lag een bloeddorstige geschiedenis van de dynastie, of anders dat bloeddorstige scheppingsverhaal, in de lijn der verwachting.