maandag 27 december 2010

Plastic Bertrand en de Toverberg

Der Zauberberg helemaal uitge..., OK, -luisterd, in precies tien autoritten, in deze versie - en dan schijnt er nog een betere luisterversie te zijn. Lees ik het boek dan niet? Jawel! Ik ben middenin begonnen, in een van de fraaie discussies die ik luisterend moeilijk te volgen vond en die ook in het boek niet makkelijk waren, maar evengoed las ik zo vijftig bladzijden, nog snel twintig van zulke sessies en der Zauberberg kan boven aan mijn eindejaarslijstje van de boeken die ik pas in 2010 las.

Mynheer Peeperkorn (je zou een flink stuk kunnen schrijven over de Nederlandse namen bij Thomas Mann) doet denken aan... Vooruit, het is ingewikkelder, maar het past wel binnen de 250 woorden. Een vriendin, liefhebster van Thomas Mann, hoort me Plastic Bertrands Ça plane pour moi neuriën, wat eentonig is en vreemd moet klinken voor iemand die niet weet dat ik dat wel eens doe. Ik stel haar gerust, laat haar een van de clips op YouTube kijken. Zíj is degene die opmerkt dat P.B. doet denken aan mynheer Peeperkorn, wiens onsamenhangende exposés over Indische drugs voor velen in het boek op meer "persoonlijkheid" wijzen dan de doorwrochte betogen van Settembrini en Naphta.

Och, dat geldt wel voor alle popmusici en het hele genre van de popmuziek. Take it away Plastic. Maar de beste trampoline was die van onze eigen Toppop (met persoonlijkheid Ad Visser, de Hitvisser).

vrijdag 24 december 2010

Vooruitgang

Het leukste van de klimaatsceptici is de onbekommerdheid waarmee ze argumenten omarmen en weer laten vallen.

De aarde warmt niet op. Als je eerlijk meet, zie je dat hij zelfs koeler wordt. Schaatsen uit het vet. Kijk trouwens maar naar het weer buiten.

De aarde warmt op, alleen een gek zal het ontkennen, maar dat komt door de zonnevlekken. Dáár zouden ze onderzoek naar moeten doen, maar de wetenschappers krijgen alleen maar geld om de effecten van CO2 te onderzoeken.

De aarde warmt op, waardoor maakt niet uit, maar het is juist positief. Kunnen we eindelijk maïs verbouwen tot aan de poolcirkel, zoals Chroesjtsjov al wilde.

De aarde warmt op, dat is vervelend, maar je doet er niets aan. Wen er maar aan, en ga snel dijken bouwen. (Met als impliciete boodschap: dan komen jullie op jullie tropische eilanden ook nog eens van jullie luie reten).

De aarde warmt op, maar dat geeft niet, als we maar snel ijzervijlsel in de oceanen strooien, en van de Caribische zee een algenkwekerij maken.

De aarde warmt op, maar dat heeft als prettig neveneffect dat de linkse kerk begint te begrijpen dat je beter kerncentrales kunt bouwen dan thee kunt drinken met kutmarokkaantjes.

De aarde warmt op, maar we gaan hoe dan ook naar de kloten en we leven maar één keer, en dat is minder pijnlijk in een auto met airco.

Ik moet hier steeds aan denken als ik al die bezwaren tegen e-books lees. Mijn tegenargumenten zijn trouwens even eclectisch.

donderdag 23 december 2010

Kingdom come

‘We hebben er al genoeg.’ Dat was een argument dat ik liever niet gebruikte toen ik in de vroege jaren tachtig nog niet naar Karel van het Reve luisterde en tegen de atoombommen demonstreerde. (Mijn moeder, die ook meedeed, vroeg eens aan Eva Biesheuvel of zij nog ging demonstreren, maar Eva zei: ‘Dat mogen we niet van Karel’; Maarten hoorde hen vanuit de keuken en reageerde minder diplomatiek: ‘Pacifisten zijn lullen! Liever een raket in mijn keuken of hoe zeg je dat!’) Ik was natuurlijk voor totale ontwapening, totale atoomontwapening was nog maar het begin. Als je gaat zeggen dat het onnodig en duur is om er nog méér van te hebben, ben je als Fundi je naam niet waard.

Maar ik woonde toen ook een tijdje in Amerika, en daar had ik een pragmatischere politieke educatie. Kijk wat er te bereiken is, en werk daar stapje voor stapje naar toe. En als eerste stap is het dan toch best handig erop te wijzen dat de plannen om nog veel méér atoombommen te produceren nutteloos en duur zijn. Dus was dat de boodschap die ik bij het handtekeningen verzamelen moest overbrengen.

En onze inspanningen lijken niet voor niets te zijn geweest! Een kleine 30 jaar later zijn 13 geharnaste Republikeinen in de Amerikaanse Senaat ‘om’. Zij stemden vóór ratificatie van New START. Een van hen combineerde onze boodschap zelfs met de apocalyptische visioenen van Ronald Reagan: ‘It leaves our country with enough nuclear warheads to blow any attacker to kingdom come.’

dinsdag 14 december 2010

Wat doet het er toe?

Eigenlijk is de website van de concurrent lachwekkend: kwaliteitsclaims waarvan ik als professional weet dat ze onmogelijk waar te maken zijn, een quasi-concreet “30% goedkoper!”, een lijst klanten waarvan zelfs niet-professionals wel zullen begrijpen dat die beslist niet exclusief met dit bedrijfje zullen werken. Elsschottiaanse reuzenzaken. Mooi is ook een portrettengalerij van “medewerkers” (freelancers natuurlijk, en misschien zelfs dat niet), die er dan wel niet allemaal even nozel uitzien (maar je moet zelf nozel zijn om dat te zien), maar wel allemaal voor dezelfde achtergrond poseren. Of zou die achtergrond erachter geshopt zijn? Een klein menselijk foutje is dan dat al die medewerkers niet in het kantoorpandje zouden passen dat op een andere foto staat - verzuimd de belendende percelen mee te fotograferen, dat zou Piepers beter hebben gedaan.

Ik kan er alleen helemaal niet om lachen. Ik vind het verschrikkelijk. Ik neem het persoonlijk. Ik krijg er buikpijn van.

Weet ik dan niet dat waar ook ter wereld de leugenaars en de bulshitters, die er maar op los lullen zonder enige belangstelling voor de waarheid, dat die mensen het overal voor het zeggen hebben? Ja, natuurlijk weet ik dat. Maar het gaat om mijn werk. Dat is mijn broodwinning, maar ook de enige sfeer waarin ik mijn bijdrage kan leveren om de wereld íets beter te maken. Dat kan ik alleen als ik mijn werk goed mag doen. En dat lukt niet als ik gedwongen word met de bullshitters te concurreren, want daarvoor moet ik er zelf een worden.

zaterdag 11 december 2010

B. sms’t me

B. sms’t me - de sms is haar belangrijkste communicatiemiddel, ze moet te lang nadenken over toepasselijke Engelse woorden om ze tijdens een gesprek uit te spreken; andere, meer gespecialiseerde, communicatiemiddelen zijn een uitdraai van Google Agenda waarop ik de volgende datum mag invullen waarop ze mag komen, en op tafel geplaatste lege schoonmaakmiddelflessen die de boodschap communiceren dat ik naar het Kruidvat moet voor nieuwe. Maar een meer gecompliceerde boodschap moet per sms: ‘tomorrow i go with friend ok?’

Het is geen afzegging, want daar geeft ze nooit een reden bij. Dus ze neemt iemand mee.

Ik wil niet zeggen dat ik in paniek raak, want het ís mogelijk dat ze een even frêle landgenote meeneemt, die aan tafel gaat zitten sms’en, of die misschien even hard meeboent. Dat zou ik leuk vinden, alles in het nette, maar twee geurige winterjasjes aan de kapstok in plaats van een, dat zal een klein genoegen nog genoeglijker maken, denk ik.

Maar dat woord ‘friend’ laat nog een andere mogelijkheid open. Het kan een man zijn. Dat moet ik niet hebben. Stel dat hij een crimineel is - het enige wat ik van B. weet is haar mobiele nummer. Of nee, daar ben ik ook niet bang voor. Het is gewoon dat het een man is, die in mijn comfortzone komt. Ik heb niets tegen mannen, ik ben zelf een man en mijn beste vrienden zijn mannen, maar in mijn comfortzone wil ik ze niet hebben.

(Naschrift: B. kwam toch alleen.)

vrijdag 10 december 2010

Een mannetje of vijf... zes?

Lezend in deel 4 van het Verzameld Werk van Karel van het Reve (voor de liefhebber interessanter dan deel 5, omdat er meer ongepubliceerde stukken in staan) stuit ik op een passage waarover, ten behoeve van het notenapparaat, mijn advies was gevraagd. Door een plotselinge zenuwachtigheid bevangen blader ik door naar de noot. En inderdaad, daarin blijkt een compromis te zijn gezocht, tussen mijn advies en dat van de slaviste A. Jammer, want ik heb gelijk, maar om de mening van A. kom je niet makkelijk heen, want ze is een van de slechts drie promovendi van Van het Reve.

Ik stel me voor hoe ik dat iemand zou uitleggen, iemand die mij zou vragen: “Die A., wat is dat voor iemand?” (Een weinig realistisch scenario, daarom schrijf ik het in dit blog.) Dan zou ik zeggen: “Zij is een van de drie promovendi van Karel van het Reve, en daarom geniet ze een zeker aanzien in de kleine kring van absolute Karel van het Reve-bewonderaars.” Mijn gesprekspartner zou dan vragen hoe groot die kring is. Dan zou ik zeggen: “Een mannetje of vijf... zes?”

Want na de Verzameld Werken van Karel van het Reve en Willem Elsschot blijven de eerste en tweede langspeelplaat van het Simplisties Verbond ongetwijfeld de rijkste bron van citeerbaarbare Nederlandse zinnen.

donderdag 9 december 2010

Zweden: naïef én fout

Over één ding schijnen alle Zweden het eens te zijn: de vervolging van Assange is niet politiek gemotiveerd. Ze willen hem ter verantwoording roepen vanwege de seks, een zeer serieuze zaak in Zweden. Advocaten grappen dat je als man beter niet zonder schriftelijke toestemming met een vrouw naar bed kunt gaan. Assange moet, zeggen de Zweden, begrijpen dat hij bij al het prachtige werk dat hij doet niet boven de wet staat.

Dat Amerikanen of andere belanghebbenden de dames A. en W. ertoe zouden hebben aangezet om met Assange naar bed te gaan, op hem daarna op zijn gebrekkige wetskennis te kunnen pakken, daar willen ze in Zweden al helemaal niet aan. De Zweden behoren, net als de Nederlanders, tot de naïeve Noordwest-Europese volken die de dingen at face value nemen en erop vertrouwen dat de andere partij even redelijk is en ongeveer dezelfde dingen belangrijk vindt als zijzelf. Dat heeft die volken rijk en gelukkig gemaakt, want meestal is die houding terecht en dan is het fijn, snel en veel zaken doen.

Maar complotten bestaan wel degelijk, en soms lijken ze zelfs op de complotten uit politieke thrillers. Ik wil niet zeggen dat Assange dus wel slachtoffer van zo’n complot zal zijn. Maar je moet juist in een geval als dat van Assange, die iedereen in de wereld uitdaagt die vóór geheim en stiekem is, niet uitsluiten dat hem op geheime en stiekeme wijze een hak wordt gezet.

Maar laat het nu eens géén complot zijn. Die seks heeft plaatsgevonden, de vrouwen waren geen instrumenten van de CIA of een andere geheimzinnige organisatie (je mag het hopen voor ze, want, zo verkneukelt menig commentator zich, dan zouden ze zich geprostitueerd hebben en dat is in Zweden ook al strafbaar), en Assange moet ter verantwoording worden geroepen.

Dan nog heb ik nog een bedenking, gebaseerd op twee min of meer terloopse opmerkingen die ik in dit nuttige stuk van de BBClas. De bedenking is van juridische aard, ik denk dat ze op rechtenfaculteiten uitgebreid ter sprake is gekomen, maar ik zie er erg weinig van terug in de media waar ik het mee moet doen. Als Assange uiteindelijk van het EHRM gelijk krijgt: you read it first op Nurks.

Mijn bedenking is dat het er alle schijn van heeft dat Assange niet wordt behandeld zoals een verdachte behandeld dient te worden.

Uit de eerste opmerking die me trof, blijkt dat Assange volgens het Zweedse recht nog geen verdachte is: “He has merely been accused and told he has questions to answer.”

Die beschuldiging van de twee vrouwen geeft hem dus nog niet de status van verdachte.

Dat vind ik vreemd. Je kunt het definiëren zoals je wilt natuurlijk (zoals je ook verkrachting kunt definiëren zoals je wilt), maar in de meeste rechtssystemen is het uiteindelijk zo dat je ‘verdachte’ bent op het moment dat je, nou ja, ergens van verdacht wordt. Er worden je dan bepaalde rechten ontnomen (om te beginnen heb je plotseling veel minder bewegingsvrijheid), maar daar staan bepaalde andere rechten tegenover. Het recht om te zwijgen bijvoorbeeld. Denk aan de Amerikaanse polities, waarin de cops terwijl ze vervaarlijke types pacificeren de Miranda warning uitspreken: “You have the right to remain silent. Anything you say can and will be used against you in a court of law etc.”

Als de aanklacht tegen Assange zo serieus wordt genomen dat hij al verhoord is en dat hij nu vast zit hangende een uitleveringsverzoek, mag hij toch echt als een verdachte worden beschouwd. Maar als hij dan echt vragen moet beantwoorden, lijkt me al in tegenspraak met de in beschaafde landen algemeen geaccepteerde bescherming van verdachten.

Of lees ik er te veel in? Kreeg Assange bij die verhoren wel netjes een cautie? Dan zou dat “he has questions to answer” een beetje bluf zijn. Het kan. Ook in de Nederland, en ook in de VS, zoals je weer in de politieseries kunt zien, ontstaat meteen na de cautie een kat-en-muisspel waarin de politie probeert de verdachte tóch aan het praten te krijgen, en de verdachte door economisch met de waarheid te zijn (dat mag hij) de politie op een dwaalspoor probeert te brengen. Dat hoort er allemaal bij.

Maar dan heb ik nog een veelzeggend citaat:

“The lawyer for the two women who have complained against Mr Assange will not spell out the details because he says that would give too much away to the accused man.”
Meer nog dan dat “he has questions to answer” lijkt dit me een schending van een recht dat wel bij Assanges feitelijke status van verdachte zou passen. Je moet toch precies geïnformeerd worden waar je van beschuldigd wordt om je te kunnen verdedigen.

Maar blijkbaar vinden ze in Zweden de belangen van de slachtoffers zoveel zwaarder wegen, dat de verdachte wel op een flinke achterstand mag worden gezet. Ik denk en hoop dat ze daar problemen mee gaan krijgen.

dinsdag 7 december 2010

Verkrachting in Zweden

Heel langzaam begint er klaarheid te komen in een vraag waar ik al sinds de eerste beschuldigingen over tob: wat had Assange nou precies in Zweden gedaan? Ik geloofde het niet zo erg, van die verkrachting. Want Zweden is, dat weet iedereen, ver gevorderd in de vrouwenemancipatie en daarom moet je er rekening mee houden dat er ook sneller aangifte wordt gedaan van seksuele delicten, en dat er zelfs wel eens meer seksuele delicten zouden kunnen bestáán.

En verdomd, het lijkt nog pijnlijker te zijn dan ik al dacht. Want ik begrijp nu uit de Engelstalige Wikipedia dat de ‘verkrachting’ waar Assange zich aan schuldig gemaakt zou hebben, om seks met instemming van de andere partij gaat, maar zonder condoom. Dat valt in Zweden blijkbaar onder de definitie van verkrachting, zij het dat het een lichtere vorm is.

Een journalist die iets over de verdenking tegen Assange schrijft, heeft mijns inziens de plicht zich af te vragen wat verkrachting precies inhoudt in het betreffende rechtssysteem. Want wat ik in de eerste alinea beschrijf is algemeen bekend, zoals bijvoorbeeld ook algemeen bekend is dat in Amerika seks met een minderjarige ‘statutory rape’ heet. Dat noem je in het Nederlands ook geen verkrachting. Maar nee, gaat het over Assange en Zweden, dan is het verkrachting, verkrachting, verkrachting. De WikiLeaks-discussie wordt vertroebeld door domme napraterij.