Kansrekening

Een van de leukste kansrekeningsproblemen die ik ooit heb gezien is dit.

De winnaar van een quiz (denk Berend Boudewijn, Willem Ruys, Mies Bouwman, misschien zijn er nog veel betere, latere voorbeelden, maar godzijdank heb ik al in geen twintig jaar meer televisie gekeken) mag zijn geluk beproeven en een kluisje proberen te openen.

Negen van de tien zitten op slot, één niet, maar er is geen mogelijkheid om te zien welk kluisje niet op slot zit en naar de grote prijs leidt.  Hij loopt op een van de kluisjes af, gaat met zijn hand naar de knop om het te openen.

 "Wacht!" roept de quizmaster. "Ik help u. Dít kluisje..." (loopt naar een van de kluisjes toe, rukt aan de knop, kluisje gaat niet open) "... zit op slot! Wilt u misschien nog een andere keuze maken?"

"Nou," zegt de man, die op de middelbare school goed zijn kansrekening heeft geleerd en dus bijvoorbeeld ook nooit aan een loterij mee zou doen, "de kans was net 1 op 10, die is nu 1 op 9. Ik zou kunnen wisselen, maar het zou niets uitmaken. Ik hou het gewoon op dit kluisje."

Maar het maakt wél uit. Wisselen verhoogt zijn kans. Er zijn verschillende manieren om dat aan te tonen, maar de kortste is de intuïtieve: stel dat de quizmaster van nóg een paar kluisjes de status verraadde. Sterker nog, hij wijst maar liefst acht kluisjes aan die dicht zijn! U koos kluisje 1, quizmaster wijst erop dat kluisjes 2 t/m 6 en 8 t/m 10 dicht zijn. Blijft u bij kluisje 1 of kiest u bij nader inzien kluisje 7? Ja, dat doet u, en terecht.

Even laten bezinken dit prachtige probleem.

Nu de verkiezingen. De uitgangspeiling geeft aan dat de PvdA 40 zetels haalt, de VVD 41. Ik heb PvdA gestemd. Maar mij is niets gevraagd. Geen uitgangspeiler gezien bij het Koffiehuis van de Hollandse Lloyd waar ik mijn stem uitbracht. Dat betekent, volgens mij, dat de PvdA 41 zetels haalt en de VVD 40. We zullen het zo zien!

Koningen

Wie zegt er dat de televisie en internet de goede tafelconversatie gedood hebben? Wat een bron van gespreksstof, zoals ook weer uit dit stukje moge blijken.

Mijn zoon van negen komt terug op de dodenherdenking. Of je ook als het geen 4 mei is doden mag herdenken. “Ja hoor, absoluut, ik ben daar voor!” “Maar ook doden van na de Tweede Wereldoorlog?” “Ja, dat is tegenwoordig zelfs ook de bedoeling.” “Dus ook... zangers?”

Verdomd, ben ik er weer ingeluisd, u weet het misschien nog niet, ik wel: “Want ik wil the King of Pop herdenken... Michael... JACKSON!”

Terwijl zoon grijnzend zijn ogen sluit om zijn overwinning te consumeren, proberen de meiden (13 en 11) die te bagatelliseren. De King of Pop, dat weten we nou wel. Want wat is het met Aspergerventjes, wel veel praten, maar maar heel langzaam overschakelen op nieuwe onderwerpen om het zacht uit te drukken. “Weet jij wel wie de King of Rock ’n Roll is?”

Maar als een Aspergerventje in vorm is, doet hij meer dan zijn feiten herhalen, hij kan wel degelijk combineren en deduceren. “Eh, Elvis Presley?” Ja, die bedoelden ze, ze kunnen ook zo gauw geen andere bedenken.

Maar dan ik: “Maar wie van jullie weet wie de Kings of Disco zijn?” Nee, dat weten ze niet. En OK, er zijn er meer die op die titel aanspraak kunnen maken, maar de Village People mogen ze best kennen. Algemene ontwikkeling en vroeg of laat kun je ze nog eens playbacken, instant succes. Laptop erbij. We kijken de “originele versie”.

Ik geneer me, niet alleen voor mijn slechte smaak, maar omdat ik voor het eerst zie wat ik later wel gehoord had, maar altijd als iets van die oversexte Amerikanen had beschouwd, namelijk dat de heren in woord en gedrag homoseksualiteit zouden verheerlijken. Nondeju, wat blijkt dat er dik bovenop te liggen. Maar dan toch alleen voor mij, hoop ik? O nee: ik zie mijn dochters blozen. Zien meisjes meer? Of leren ze deze dingen tegenwoordig op school?

Tofik Dibi en de verontwaardiging

Het is vast al vaker gezegd, maar een heel goede reden, een heel, heel, heel goede reden, een uitstekende reden, een reden die zo vanzelfsprekend is dat ik hem eigenlijk niet hoef uit te spreken, maar ja, je bent een blogger of je bent het niet, de aller-allerbeste reden om niet op GroenLinks te stemmen is Tofik Dibi.

Dat evangelische snoetje. Die ongelooflijk gratuite standpunten. En terwijl andere linkse politici steeds maar weer spelen dat ze verschrikkelijk verontwaardigd zijn (rechtse ook, maar weer net even anders), wat al genoeg reden is om nooit naar de Nederlandse televisie te kijken uit angst dat er zo’n figuur voorbijkomt, lijkt Dibi het ook nog eens te ménen, die verontwaardiging. Hoe dom kan je worden?

(Ik mag van mijn vriendin en van mijn moeder niet zeggen dat sommige mensen dom zijn. Ik tart hen bewust. Mijn vriendin weet waarschijnlijk niet wie dat is, Tofik Dibi. Ik zal het haar op verzoek uitleggen. Mijn moeder zal het wel weten en het mij voor een keer niet kwalijk nemen.)

En inderdaad, het zit me dwars dat hij, blijkens de NRC van gisteren, van Femke Halsema het meesterwerk Persepolis cadeau heeft gekregen. Femke was ook al zo’n verontwaardiging-speelster en schijnt af en toe via Twitter nog oprispingen te hebben, maar ik weet beter, want heb met haar op school en op hockey gezeten, toen ze nog een gewoon collegesjaalmeisje was. Ze deugt, of in ieder geval: je weet wat je aan haar hebt.

Maar dan wel zo'n Dibi Persepolis voor z’n verjaardag geven - een van mijn lievelingsboeken, dus daar moeten andere mensen voorzichtig mee omgaan. Dibi in de wolken. Wat een boek, ook al, zegt Dibi zelf, omdat hij alleen maar strips leest. Vervolgens allemaal gelul over de Arabische lente etc., weer te gênant voor woorden - ik hoop dat ik mijn lezers niet hoef uit te leggen dat je niet overal politiek van moet maken.

Maar wat is het Dibi: je leest alleen strips (lekker goedkoop trouwens om daar een punt van te maken), maar had nog nooit van Marjane Satrapi gehoord? Of kende je Satrapi stiekem wel, maar wil je iedereen laten weten dat je zo close met Femke bent dat je van haar perfecte cadeaus krijgt?

Begrijp je hoe fout je zit? Nee waarschijnlijk, als je dit zou lezen zou je het glimlachend van je af laten glijden. Of verontwaardigd.

Vegetarisch (4)

Lang geleden, Rusland heette nog de Sovjet-Unie - als u begrijpt wat ik bedoel, ik weet best dat het ingewikkelder is -, las ik eens in een boekenbijlage van een krant een recensie van een boek over de Sovjet-Unie waarin de auteur o.a. vertelde dat hij bij Russen thuis was geweest die alles wat in het Westen over de Sovjet-Unie werd gezegd als propaganda afdeden.

Alles, ook dat ze er minder makkelijk aan lekker eten zouden kunnen komen dan in het Westen.

Terwijl, vertelde die auteur (Hedrick Smith?), hij bij die mensen thuis in olie gebakken sneetjes oud brood te eten had gekregen met niets erbij. Ik weet niet meer of hij hun nu wel of niet had gezegd dat het in het Westen eigenlijk altijd wel lukte om je gasten iets meer voor te zetten dan dat.

Ik heb uit dat verhaal de wijze les getrokken dat je altijd nog oud brood in olie kunt bakken als je eens niets in huis hebt. Sterker nog: als ik eens niets in huis heb, zoals deze avond, ben ik blij dat ik dat kan gaan doen, want ik vind het echt heel erg lekker. Sinds ik het voor het eerst geprobeerd heb, denk ik toch dat het ook weer niet zó slecht was in Rusland/de Sovjet-Unie. Goed, je moest, om Het klein orkest te citeren, wel ‘voorzichtig met je mening omgaan’, maar in olie gebakken brood is een traktatie.

Je hoeft maar op twee dingen te letten:

• Het moet volkorenbrood zijn. Met die voorwaarde heb ik thuis geen moeite, ik koop nooit anders. Je mag hopen dat dat bij die arme Russen ook goed ging. Je had in die tijd in Rusland twee soorten brood: de kirpitsj, een bruin brood met veel rogge, dus volkoren (je schijnt van rogge geen niet-volkorenbrood te kunnen maken), en dus heel gezond en bovendien bijzonder lekker - en de baton, een witbrood dat niet alleen, net als alle witbrood waar ook ter wereld, nergens goed voor was, maar ook vaak een rubberachtige consistentie had, al zou die misschien bij het bakken verdwijnen.
• Er moet wat zout over. D.w.z. het hoeft niet, in brood zit al zout (al kon je daar in Rusland niet de boerderij op wedden), maar wat extra korrels maken het echt een feest.

Misschien zegt u nu: ja, als je met zó weinig blij bent, is het niet moeilijk vegetariër te zijn. Ik daarentegen, ik ben een levensgenieter. Brood in olie bakken OK, maar dan ten minste het met knoflook inwrijven en het vooral bíj iets eten. Niet puur en alleen.

Maar ik ben ook een levensgenieter. Goed, soms een beetje balorig of allenig, maar verder, ja, geniet ik van die kleine dingen. Zo moeilijk is het ook weer niet. Laat u niet gek maken door wat u in de krant of op internet leest, van links of rechts.