dinsdag 5 augustus 2008

Solzjenitsyn

Wat een contrast in de NRC van gisteravond: Michel Krielaars’ necrologie van Solzjenitsyn, en het inzetje met commentaren van wereldleiders. Krielaars schrijft een keurig stuk, een feitelijk relaas waarin namen correct gespeld zijn en Een dag van Ivan Denisovitsj niet Een dag uit het leven van Ivan Denisovitsj is genoemd. Dat lijkt allemaal makkelijk, maar dat is het niet.

In de inzet daarentegen ronkt Poetin over ‘zelfopoffering in dienst van de mensheid, het vaderland en de idealen van vrijheid, rechtvaardigheid en humanisme’. De man die de KGB in ere herstelde en bij zijn bezoek aan het enige Russische Goelag-museum (op ongeveer 8 uur van Moskou gelegen, als alle taxi's en vliegtuigen die je nodig hebt om er te komen op tijd zijn), de Russen voorhield dat ze zich niet hoefden te schamen en juist trots moeten zijn hun verleden, had zich wat mij betreft beter tot een eenvoudig condoleance kunnen beperken.

Toch: hij moet wat. Sarkozy hoeft niets. Maar hij wil toch iets, en zegt: ‘Zijn onverzettelijkheid, zijn idealen (...) maakten hem tot een romanesk man, erfgenaam van Dostojevski.’ Dostojevski! Dat is namelijk ook een schrijver.

Interessant is nog de foto, uit 1974, bij het stuk. Schilderij-achtig, mooie kleuren. ‘Politikens Press Foto’ staat erbij, dus ongetwijfeld in Zweden gemaakt toen hij vier jaar na dato zijn Nobelprijs kwam ophalen - dat kon toen, hij was toch al verbannen. Het bont van zijn jas en van zijn ‘sjapka’ passen niet bij elkaar. Wat voor bont zou het zijn? Dat is een vraag waar Karel van het Reve zich niet echt mee bezig hield (hoewel ik ook weer niet denk dat hij er desgevraagd geen antwoord op zou hebben). Bont, en wat welke soort zegt over iemands status, is het domein van Henk Hofland.

Geen opmerkingen: