Illarionov in Kommersant, IHT en NRC

Het is maar een kleinigheidje, maar maar ik ben 40 en dan mag je je, vind ik, druk maken over kleinigheidjes. In de NRC van vandaag staat in het katern Opinie & Debat een stuk van Andrei Illarionov. Eronder staat dat een langere versie van het artikel eerder verscheen in de Russische krant Kommersant. Dat ergert me, omdat ik hetzelfde stuk al in de International Herald Tribune van 25 januari las. Ook daar stond onder dat het een verkorte versie van een originele publicatie uit de Kommersant was.

Die originele publicatie heb ik er nu maar bijgezocht: leest u Russisch, klik dan hier.

Wat ik al vermoedde is eenvoudig aan te tonen: het artikel in de NRC is een vertaling van het artikel in de IHT. De geschrapte zinnen en alinea's zijn precies dezelfde en (hoewel de zinsbouw in het Engels vrij dicht bij het Russisch is gebleven) uit het Engels vertaald - ook als je geen Russisch kent zie je het bijvoorbeeld aan de toegevoegde gedachtestreepjes.

Waarom ergert me dat zo?

De NRC doet het voorkomen of ze dat artikel zelf hebben ontdekt, samengevat en vertaald. Dat is een beetje geniepig. Wie door de krant bladert en misschien niet eens het hele stuk van Illarionov heeft gelezen ziet wél het cursieve Een langere versie van dit artikel verscheen eerder in de Russische krant 'Kommersant' en denkt ongeveer als volgt: "toch maar weer mooi de NRC, daar zijn ze echt geïnformeerd, houden zelfs Russisch kranten bij! En vertalen ze het (moeilijke taal, Russisch) en halen ze er ook nog eens de essentie uit (zo'n breedsprakige Rus, het origineel was natuurlijk drie keer zo lang als het nu is).

Daar komt bij dat dit een zogenaamde "sleeper" is, een stuk dat je rustig kunt laten liggen voor als je eens niets anders hebt. Blijkbaar was dat nu zover. Maar anders dan bij actuele artikelen heb je, lijkt me tenminste, bij sleepers de mogelijkheid je huiswerk nog eens na te kijken. De IHT had dit stuk snel verwerkt: het stond op 23 januari in de Kommersant en op 25 januari (dus minder dan twee dagen later, er is 8 uur tijdverschil tussen Moskou en New York) in de IHT. Dat kan van invloed zijn geweest op de kwaliteit van de samenvatting. De ongeveer 25% die uit het oorspronkelijke artikel is geschrapt is op een aantal punten best verhelderend. Je zou makkelijk een andere keuze kunnen maken. Maar de NRC volgt slaafs de Amerikaanse versie.

Behalve dan in de alinea over de G8-top in Sint-Petersburg, en ongeveer de helft van de alinea daarboven. Die staat noch in de Russische, noch in het Amerikaanse versie. Een paar fragmenten daaruit heb ik in het Engels en het Russisch op Internet terug kunnen vinden. Als er een versie in omloop is waarvan dit artikel wel als samenvatting mag gelden, is mijn ergernis over de slordige bronverwijzing er niet minder om. In het Studiehuis leer je het beter.