Klasseverschil

Naar aanleiding van een interessant voetbalstukje in Vrij Nederland (1 juli 2006, p. 98) van de Britse sportjournalist Simon Kuper. Deze legt uit waarom het Engelse voetbalelftal in eigen land niet zo wordt gewaardeerd als het Nederlandse in Nederland. Kuper zelf biecht zelfs op voor Nederland te zijn - hij zal wel op de een of andere manier een band met ons land hebben, hoop ik. In ieder geval: laat deze merkwaardige voorkeur ons niet afleiden van zijn hoofdargument. Dat is dat het een klassekwestie is.

Engelse voetballers, betoogt Kuper, komen allemaal uit de arbeidersklasse, waar nog maar een minderheid van de bevolking toe behoort. De rest van de bevolking heeft er niets mee. In andere landen, is de impliciete boodschap, kan de meerderheid van de bevolking zich tenminste nog met een deel van de spelers identificeren.

Ik vind dat niet overtuigend. Ook in Nederland is voetbal (ik bedoel het spelen van voetbal) geen brede volkssport meer. Ik ken de bio's van de spelers niet, maar ik vermoed dat het verschil in opleidingsgraad en sociale achtergrond tussen voetballers en de rest van de Nederlandse bevolking ongeveer even groot is als in Engeland. Maar we vinden het hier geloof ik wel grappig, die woonwagenachtergrond van Rafael van der Vaart etc. En dan al die jongens die gezellig in rijtjeshuizen blijven wonen, of juist heel domme dingen met hun geld gaan doen. De gemiddelde voetbalkijker denkt van zichzelf dat hij het slimmer zou aanpakken, maar neemt het de voetballers niet kwalijk - al zal iedereen ergens een grens leggen. Een klant van mij kon niet naar het Nederlands elftal kijken sinds hij Frank de Boer eens "Bij Ajax konden ze me natuurlijk al..." had horen zeggen. Maar hij lijkt me een uitzondering.

George Orwell heeft in The road to Wigan Pier veel aandacht aan klassevooroordelen besteed:

Here you come to the real secret of class-distinction in the West the real reason why a European of bourgeois upbringing, even then he calls himself a Communist, cannot without a hard effort think of a working man as his equal. It is summed up in four frightful words which people nowadays are chary of uttering, but which were bandied about quite freely in my childhood. The words were: The lower classes smell.

In de bijna 70 jaar die zijn verstreken sinds Orwell The road to Wigan Pier schreef, lijken de scherpste kantjes er in het grootste deel van "the West" wel af te zijn. Maar uit het stuk van Kuper blijkt dat het in Engeland nog springlevend is. Of bij Kuper natuurlijk.