Wouter meets Wouter

Bij de ingang van boekhandel Scheltema stond afgelopen zaterdagmiddag een wat verwilderde Wouter van Oorschot boeken uit te delen: Julia Blackburn, Charles Waterton 1782-1865. De eerste natuurbeschermer (Amsterdam, 1990). Vertaling Ria Leigh-Loohuizen. "Cadeautje van Uitgeverij Van Oorschot!"

Ik: "Hoi Wouter, gefeliciteerd nog met je klinkende overwinning op het Kruidvat." "? Oh ja, dankuwel!" "Geeft niet, maar we kennen elkaar, ik heb pas nog met je gesproken bij de verzameld-werk-van-Karel-van-het-Reve-bijeenkomst." "Oh! Sorry! Ja, sorry! Ik ben heel slecht in gezichten! En manisch, want ik moet achttienhonderd boeken uitdelen."

Het geeft echt niet, ik heb WvO over de jaren heen maar een keer of vier gesproken en me pas de laatste keer, bij die VhR-bijeenkomst, fatsoenlijk voorgesteld. En Wouter ziet veel meer mensen dan ik, laat zich anders dan ik niet licht vergeten en is bekend genoeg om door onbekenden aangesproken te worden.

Ik voel een zekere verwantschap met Wouter als ondernemer. Hij doet geen concessies aan de kwaliteit en doet uitsluitend dingen waar hij zelf helemaal achter staat, maar is commercieel genoeg om zijn bedrijf al jarenlang succesvol te houden. Net als in de teksten van mijn bedrijf Vertaalbureau.nl zie je in de teksten van de Uitgeverij G.A. van Oorschot overal de hand van de baas. Dat is in het geval van Van Oorschot een merkwaardige mengeling van verkoopclichés ("Zoals u van ons gewend bent...", "Het enige wat ú hoeft te doen...", "Van dit zeer exclusieve verzamelaarsobject zijn nog twee exemplaren te koop") en eerlijkheid, met als achterliggende, idealistische gedachte dat je de lezer alleen kan en mag overtuigen met de waarheid. Dit schrijft hij op de website over het binnenkort uitkomende derde deel van de nieuwe Tsjechov-vertaling en de nieuwe vertaling van Oorlog en Vrede van Lev Tolstoj:

Drie delen, tezamen 2200 dichtbedrukte bladzijden, typografisch voorbeeldig verzorgd, op zuurvrij dundruk en echt gebonden, zoals u van ons gewend bent. De vertaalkosten voor deze drie delen, tezamen ruim 46.000 euro, kunnen wij niet doorberekenen in de verkoopprijs: de delen zouden dan namelijk € 100 per stuk moeten kosten en zichzelf volledig "uit de markt" prijzen. Daarom zullen in de eerste drie maanden na verschijning, het derde deel Tsjechov 39 en de twee delen Oorlog en vrede samen 69 euro kosten. Pas in december gaan zij in prijs omhoog naar 45 respectievelijk 85 euro. Het blijkt altijd weer bijna onmogelijk om uit te leggen waarom het ook dán nog redelijke bedragen zijn, maar dat hoeft ook niet per se: zolang wij op dergelijke boeken een lange termijn exploitatie kunnen toepassen omdat uitgeverij Van Oorschot klein en onafhankelijk is en niet geplaagd wordt door buitensporige rendementseisen van onverschillige aandeelhouders, doen we het zó want zó is het genoeglijk.

1800 prachtboeken weggeven in plaats van ze te verramsjen. Een mooi, principieel idee. En het dan ook uitvoeren.